Atoxoplasmose wordt veroorzaakt door een bloedparasiet en is nauw verwant aan coccidiosis als parasiet in de darmwand bij vogels.
De ziekte is ook enigszins vergelijkbaar met malaria bij de mens en malaria bij vogels.
De besmetting kan in het bestand komen via aankopen, ruilen en ook via wilde vogels.
Atoxoplasmose komt bij verschillende vogelsoorten voor en wordt ook via stekende insecten overgebracht zoals muggen. We moeten ook beducht zijn op rode bloedluis als overbrenger van deze besmettelijke ziekte..
Na een besmetting kan het geruime tijd duren voordat er ziekteverschijnselen in ene bestand naar voren komen. Opvallend bij deze ziekte is dat vaak de problemen vrij acuut kunnen optreden.
De sterfte zien we vooral bij jonge vogels die (net) zelfstandig in de vlucht vliegen.
Kortademigheid en bol zitten zijn vaak de enige verschijnselen. Ook “”hersenverschijnselen”” zoals draainekverschijnselen en verlammingen kunnen voorkomen.
Bij een controle van de buik is vaak een vergroting van de lever uitwendig zichtbaar. Daar heeft de ziekte de naam ”Dikke Leverziekte” aan te danken.
Bij sectie en vervolgonderzoek kan de parasiet in allerlei organen gevonden worden omdat de parasiet via het bloed naar de organen wordt verspreid.
Vogels met ziekte verschijnselen gaan in het algemeen zeer snel dood.
Het effect van een behandeling is daarentegen in het algemeen ook snel waardoor de sterfte binnen een bestand spoedig stopt.
Een moeilijkheid kan zijn dat er meerdere problemen en ziektes tegelijkertijd kunnen spelen waarbij het effect van een behandeling voor de ene ziekte niet hoeft te betekenen dat alle problemen verdwijnen.
Sommige behandelingen kunnen niet goed worden gecombineerd.
De behandeling is altijd langdurig als we het vergelijken met een behandelingen tegen bijvoorbeeld coccidiosis. In dat opzicht kan het ziektebeeld worden vergeleken met malaria waarbij ook langdurig behandeld moet worden.
In eerste instantie wordt er gedurende 5 dagen behandeld waarna er twee dagen geen medicijnen worden gegeven. De kuur wordt vervolgens na 7 dagen doorgezet gedurende weer 5 dagen. Zo kan een kuur gedurende 7 weken worden doorgezet.
De eerste 5 dagen met een hogere dosering en het vervolg van de behandeling met de halve dosering.
Het eerst volgende kweekseizoen wordt met de behandeling gestart vanaf het moment dat de eerste eitjes zijn gelegd.
De kuur wordt volgehouden tot de jonge vogels door de jeugdrui heen zijn.
Het medicijn waar al vele jaren mee wordt behandeld is EsB3:
Dosering: * de eerste 5 dagen 1 gram per liter water per liter water.
- vervolgens wordt behandeld met de dosering van 1 gram per 2 liter water.
Daarnaast zijn algemene maatregelen om de conditie van de vogels te verbeteren van belang om de weerstand te verbeteren. Zoals bij alle (besmettelijke) ziektes is het belangrijk om te bedenken dat minder vitale/gezonde vogels eerder ziek worden en dat de toekomst van een vogelbestand wordt bepaald door de conditie/kwaliteit van de vogels.
In een periode van muggen is het zinnig om beschermende maatregelen te nemen tegen muggen.
Algemene adviezen
Biogarde: Een mespuntje/druppel per dag per 400 gram lichaamsgewicht toevoegen. ( Geen zoete melkproducten!)
Appelazijn (via o.a. Natuurvoedingswinkels): 10 ml. per liter water = 20 druppels per 100 ml. Voor vinkachtigen de halve dosering!
Echinacea Echinacea is bekend vanwege de weerstandverhogende werking. Het. bekende Echinaforce is op alcoholbasis en daardoor ongeschikt voor vogels. Via de Kliniek voor Vogels is Echinacea beschikbaar dat niet op basis is van alkohol. Echinacea kan worden gegeven in combinatie met Goldenseal als extra ondersteuning van het afweersysteem en de vitaliteit.
Scherpe Maagkiezel (voor “zaadetende vogels”): om de twee weken 4 steentjes.
Verse kruidenthee van o.a. kamille, salie, tijm, brandnetel, venkelthee, paardebloem en leverkruiden: De thee kan dagelijks worden gegeven als 50 -100% van het drinkwater (of om de HBF Juvenile Formula mee aan te maken). Paardebloemthee vooral geven bij leverproblemen! Als water voor de thee kan een zoutoplossing worden gebruikt van 1 afgestreken wit lepeltje (2 gram) keukenzout in 2 liter water!!!
We weten dat 80 à 90% van de problemen bij vogels het gevolg zijn van voedingsproblemen.
De voeding voldoet meestal niet aan de voedingseisen en bevatten vaak ongewenste gifstoffen vanuit de landbouw. Allerlei bacteriële infecties en schimmelbesmettingen zijn het gevolg van conditie -en weerstandsvermindering. Verder zien we veel ruistoornissen ,stofwisselingsstoornissen en kweekproblemen. Vogels gaan meestal dood op een veel te jonge leeftijd door verkeerde voeding!!
Harrison’s Bird Foods (HBF) is de enige voeding voor vogels waarbij de kwaliteit wordt gegarandeerd door controle van een externe instantie, de OCIA, in de USA waardoor de voeding voldoet aan humane kwaliteitsnormen. De voeding is tevens vrij van de ongunstige effecten van landbouwgif omdat alle ingrediënten biologisch worden geteeld. Verder bevat Harrison’s Bird Foods geen conserveringsmiddelen, kunstmatige kleur-, geur- en smaakstoffen en geen bacteriën of mycotoxinen.
Tijdens de kweek en ruiperiode worden de High Potency voedingen aanbevolen. In de “rustperiode” de Adult Lifetime voedingen. Als aanvulling wordt vanuit de Kliniek voor Vogels al meerdere jaren geadviseerd om Sunshine factor te geven. Het gaat om Certifief Organic rode palmnoot olie.
Het advies om vogels over te schakelen op Harrison’s Bird Foods is in het belang van de vogels. Het merendeel van de vogels is binnen enkele dagen omgeschakeld, veel vogels zelfs binnen 24 uur. Alle vogels eten de voedingen van Harrison’s Bird Foods uiteindelijk met veel smaak en genoegen. Vogels krijgen een betere conditie, worden mooier en voelen zich lekkerder. Vogels hebben en krijgen minder gezondheidsproblemen en worden ouder dankzij Harrison’s Bird Foods. De kweekresultaten zijn beter en de kwaliteit en de conditie van de jonge vogels is beter. Tijdens het omschakelen van de voeding moeten we er wel rekening mee houden dat een enkele individuele vogel zeer stijfkoppig kan zijn. Zorg er in ieder geval voor dat vogels met een gevulde krop gaan slapen. Dit geldt vooral voor de kleinere vogelsoorten zoals bijvoorbeeld kanaries, tropen, grasparkieten en agaporniden. Het is aan de verzorger om het omschakelen met zorg te begeleiden. Voor vragen of tips of trucs voor het omschakelen neem dan contact op met de Kliniek voor Vogels te Meppel.
Als extraatjes kunnen wilde planten een waardevolle aanvulling zijn. Bekende voorbeelden zijn: paardebloemblad/ knoppen, weegbree, graszaden, klaver, zuring, vogelmuur, herderstasje, takken van (knot)wilg/ fruitboom/ berk of populier..
Van paardebloemblad is bekend dat deze de stofwisseling activeert en met name de lever en darmfunktie stimuleert. Het is dan ook voor veel vogels met chronische stofwisselingsproblemen een goede zaak als er met regelmaat paardebloemblad of paardebloemthee wordt gegeven.