Deze in de vrije natuur voorkomende mijt is een aandoening van de luchtwegen en komt vaak voor wanneer de vogels in een warme en vochtige omgeving worden gehouden. De aandoening wordt overgedragen via de ontlasting van besmette vogels waarin zich de eitjes van deze mijt bevinden. Deze eitjes kunnen worden opgepikt door de andere vogels hierdoor kan de besmetting snel toenemen. Ook kan de overdracht van de luchtpijpmijt op andere vogels gebeuren door het poetsen van de snavel aan de zitstokken. Bij het optreden van luchtpijpmijt worden eerst de luchtpijp en luchtzak aangetast, daarna de longen en in een nog later stadium het gehele ademhalingsorgaan. Na enkele weken is de lichamelijke toestand van de gouldamadinen zo slecht geworden dat ze sterven. Indien een vogel besmet raakt kan die het gehele vogelbestand besmetten. Ook nestjongen kunnen door de ouders worden besmet
De mijt, sternostoma tracheacolum, komt voor bij kanaries en Gould Amadines, maar is ook aangetroffen bij overige prachtvinken, Japanse meeuwtjes, putters, zebravinken, muspapegaaien en grasparkieten.
Ziekteverschijnselen
De mijten veroorzaken ontstekingen, mede doordat zij zich met hun klauwen vasthaken in slijmvliezen en bloed van de gastheer zuigen. Uitwendig ziet men enig verlies van conditie, wat bol in de veren zitten, verlies van stem (kanaries), ademhalings-stoornissen met wat smakkende en piepende geluidjes. Met vrij regelmatige tussenpozen worden slikbewegingen gemaakt en ziet men wurgende pogingen om iets uit de luchtpijp omhoog te werken, waarbij vaak de kop zodanig bewogen wordt alsof de vogel iets wil wegslingeren. Bij zware infecties kunnen sterfgevallen optreden.
Aantonen van de luchtpijpmijt bij de levende vogel
De mijten bevinden zich in de luchtpijp, de longen en de luchtzakken, ingebed in wat slijm. Als de mijten in de luchtpijp aanwezig zijn, kunt u deze soms bij de levende vogel waarnemen als u als volgt handelt. Maak de veren van de hals met water vochtig en veeg deze dan zodanig omhoog en omlaag, dat aan beide zijden van de hals een strook onbevederde huid vrijkomt. Door nu de halshuid naar de borstzijde uit te trekken, komt de luchtpijp in de huidplooi te liggen. Indien u vervolgens de vogel voor een lampje houdt ziet u de mijten als zwart puntjes in de luchtpijp.
Hoe vindt de besmetting met de mijten plaats?
Zowel de volièrevogels als vogels in de vrije natuur kunnen gedurende langere tijd dragers van de mijt zijn zonder ziek te worden. Op deze wijze kan ongemerkt de mijt in een vogelbestand ingebracht worden. Besmetting van de andere vogels vindt plaats door de jonge mijten die in de neusholte voorkomen. De besmetting kan rechtstreeks, via het drinkwater, via het voeder of bij het voederen van de jonge vogels door hun ouders overgebracht worden. Uitwendige omstandigheden, zoals een te hoge of een te lage luchtvochtigheid en temperatuur, voeder- of omgevingswisseling en sociale stress kunnen de ziekte plotseling acuut maken. Vanaf het besmet raken met de mijt kan het weken tot zelfs maanden duren voordat de ziekteverschijnselen optreden.
Behandeling Luchtpijpmijt:
Wordt een luchtpijpmijt besmetting vroegtijdig onderkend en behandeld, kan op een succesvolle genezing worden gerekend. In de dierenspeciaalzaak zijn voor de behandeling anti-luchtpijpmijt druppels te verkrijgen. Als voorzorgsmaatregel is het verstandig om bij het optreden van de luchtpijpmijt alle vogels te behandelen. Indien er te lang word gewacht met de behandeling, kan het voor komen dat de gouldamadine binnen enkele dagen toch dood gaat. De druppels maken de luchtmijt wel dood maar deze dode mijten blijven nog wel een tijdje achter in de luchtpijp. Het gevolg hiervan kan zijn dat de luchtpijp langzaam dicht gaat zitten en alsnog sterft. Dus wees er met de behandeling snel bij. Om de luchtpijpmijt effectief te kunnen bestrijden is het van belang datalle mijten, dus ook die in diepere gedeelten van het luchtzaksysteem of in de buikholte, worden bereikt.
Preventie:
Druppel de vogel voor het broedseizoen om te voorkomen dat ze jonge vogels in het nest kunnen besmetten. Houdt bij aankoop de vogel na het vangen naast je oor wanneer de vogel besmet is zal die een piepend geluid maken.